Jutro będzie zgładzona nieprawość ziemi
I Zbawiciel świata będzie panować nad nami.
(Śpiew przed Ewangelią)

Umiłowani Diecezjanie!

1. Tajemnica Betlejemskiej nocy

Po raz kolejny stajemy wobec tajemnicy betlejemskiej nocy. Niezwykłej nocy w dziejach świata i w historii rodzaju ludzkiego. To wtedy Przedwieczne Słowo stało się Ciałem i zamieszkało między nami (por. J 1,14). „Ojciec zesłał Syna jako Zbawiciela świata” (1 J 4,14). Uczynił to po to, „aby każdy kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne” (J 3,16).

Ewangelia czytana w uroczystość Bożego Narodzenia przywołuje obraz anioła Pańskiego, który we śnie objawił się Józefowi, oznajmiając, że Maryja, niewiasta jemu poślubiona, znalazła się brzemienną za sprawą Ducha Świętego. Napełniona „łaską” przez Boga (por. Łk 1, 28), porodzi Syna, który otrzyma imię Jezus. To On zbawi „swój lud od jego grzechów” (por. Mt 1, 20-25).

W świątyniach naszej Archidiecezji gromadzimy się na modlitwę, aby we wspólnocie wiary, nadziei i miłości przeżywać radość z Narodzenia Pańskiego. W duchowy sposób dołączamy do pasterzy, którzy tamtej nocy przybieżeli do betlejemskiej „mizernej, cichej, stajenki lichej/Pełnej niebieskiej chwały”, stając się świadkami narodzin małego Jezusa: „Mądrość Mądrości, Światłość Światłości, Boga – człowieka!” Z całym Kościołem głosimy chwałę tamtej godziny, śpiewając: Gloria, gloria, gloria in excelsis Deo.

Z „miłości Boga ku nam” (1 J 4,9) Jego Syn Jednorodzony, Jezus Chrystus, oczekiwany przez pokolenia Mesjasz, któremu Ojciec Przedwieczny „wszystko poddał pod Jego stopy” (Ef 1, 20-22), „objawił się w ciele”(1 Tm 3,16). Niezmienny w swoim Bóstwie, przyjął naturę ludzką – stał się naszym bratem. Uczynił to po to, aby nas zbawić i pojednać Bogiem, aby ludzie stali się uczestnikami Boskiej natury. Doświadczył śmierci dla dobra każdego człowieka. W chwale trzeciego dnia zmartwychwstał, „pierworodny pośród umarłych” (Kol 1,18), abyśmy „życie mieli dzięki Niemu” (1 J 4.9). Po wypełnieniu do końca swego posłania, uwielbiony i wyniesiony do nieba, stał się naszym „rzecznikiem wobec Ojca” (1 J 2,1), pozostając w swoim Kościele – Oblubienicy Chrystusa.

Odkrywajmy i otwierajmy nasze serca na najgłębsze i najpiękniejsze przesłanie nocy Narodzin Pańskich: to Bóg przekazuje nam dar Syna! Największy dar ofiarowany człowiekowi! Błogosławione dni Bożego Narodzenia. Wrosły mocno w naszą polską tradycję. Ich sceneria, koloryt, związane z nimi zwyczaje, stanowią znak naszej polskiej ojczyzny. Bo gdzież tak pachnie siano na wigilijnym stole? Bo gdzież rozbrzmiewa melodia tak pięknych kolęd, w których odcisnęła się dusza narodu – jego czułość, miłość, podziw dla „maleńkiego Jezusa narodzonego”? Bo gdzież w tak pełen powagi i piękna sposób spożywa się wigilijną wieczerzę? Bo gdzież z taką radością uczestniczy się w nocnej Mszy świętej, zwanej pasterką, śpiewając zgodnym chórem polskich serc: „Chwała bądź Bogu w wysokości/ A ludziom pokój na niskości/ Narodził się Zbawiciel/ Dusz ludzkich Odkupiciel/ Na ziemi”

2. Pogłębić komunię z Bogiem i świadomość więzi z Kościołem

Umiłowani!

Niechaj Święta Bożego Narodzenia – poprzez nasze uczestnictwo w świętej liturgii, poprzez przemianę serc, pomogą nam w tym, co jest niezmiernie ważne dla autentyzmu życia chrześcijańskiego – w pogłębieniu komunii z Bogiem.

Jest to pragnienie i potrzeba naszych czasów. Do wielu ludzkich umysłów znajdują dostęp prądy sekularyzacji. Postępuje deprecjonowanie wartości duchowych w życiu jednostek i wspólnot. Te zjawiska, których nośnikiem są liberalne ideologie, przenikają do kultury dnia codziennego, do form ludzkiego życia. W ich ujęciu to co święte, poczyna być traktowane jako wspomnienie przeszłości – swoisty rekwizyt historycznej pamięci Europy. Co i raz – to znak naszych czasów – daje o sobie znać pycha ludzkiego umys³u, któremu się wydaje, że potrafi przeniknąć Boży ład, świętość i tajemnicę ludzkiego życia… Potrafi nawet zakpić, poniżyć to, co święte, co polskie, co nasze.

„Komunia z Bogiem” – odnawiana, pogłębiana, stanowiąca podstawę życia chrześcijańskiego, stanowi temat pierwszego roku programu duszpasterskiego Kościoła w Polsce na lata 2010/2013, zatytułowanego „Kościół domem i szkołą komunii”.

Będziemy się starać, poprzez różne formy duszpasterskiej aktywności, otworzyć ludzkie serca na komunię z Bogiem, gruntować w umysłach prawdę o Bogu, który stworzył świat wedle miary mądrości i miłości. Przypominać, że Bóg nie zniknął z perspektywy świata, przeciwnie, jest siła, która go nieprzerwanie ożywia, bowiem „w Nim żyjemy, poruszmy się i jesteśmy” (Dz 17, 28). A Kościół jest Matką naszą, z którą mamy się utożsamiać.

Pogłębianie komunii człowieka z Bogiem to powołanie i zadanie Kościoła, wypływające z jego wiary, wciąż pomnażanej we wspólnocie wierzących. W duszpasterskim programie tego roku będziemy się ją starali rozbudzać i pogłębiać przez lekturę Słowa Bożego, przez liturgię, modlitwę i kontemplację. Będziemy budzić taką wrażliwość, która potrafi dostrzec duchową osnowę świata, obecność w nim Boga, Jego mocy i Jego miłości.

 To będzie także czas na pogłębioną refleksję dotyczącą komunii z człowiekiem, który stworzony „na obraz Boży” ( por. Rdz 1, 27), w swoim życiu jest przeznaczony do odtwarzania obrazu Syna Bożego, uświadomienia, że to właśnie rodzaj ludzki stał się adresatem Bożej miłości, która posłała na świat – Zbawiciela i Odkupiciela. To On, Syn „Boga żywego” (Mt 16,16), całe swoje nauczanie, całą swoją drogę życia, ofiaruje jako dobro każdemu człowiekowi. Nikogo z czerpania swoich darów nie wyklucza. Więcej, wzywa nas – szczególnie wyraźnie jest to czytelne w błogosławionych dniach Bożego Narodzenia – aby „stać się Dzieckiem Bożym” (J 1,12). To Boże dziedzictwo trzeba nieść we wspólnoty życia, do rodzin, do miejsc pracy, do codziennych dni, aby wciąż przemieniać świat i nie lękać się świata. Przeciwnie, z odwagą iść jego drogami pod sztandarem miłości miłosiernej i ewangelicznych rad, w pięknie ludzkiego braterstwa, społecznej wrażliwości i solidarności. Budować komunię z Bogiem, Kościołem, człowiekiem – komunię wiary i nadziei – na dobro, na duchowe wzrastanie, na naśladowanie Chrystusa. „Podnieście głowy i nabierzcie ducha”.

3. Idziemy drogą wiary w Nowonarodzonym

Starodawnym, polskim zwyczajem, w duchowy sposób przełamuję się opłatkiem z całym Ludem Bożym Archidiecezji Gdańskiej, naszym lokalnym Kościołem, który napełniony Duchem Świętym, tworzy wspólnotę jednoczącą się w Chrystusie.

Idziemy razem drogami Zbawienia na spotkanie Króla Wieków, przez nasz czas, niekiedy zda się trudny i pogmatwany. A przecież jest to czas ofiarowany przez Stwórcę, do realizacji naszego chrześcijańskiego powołania, do dawania świadectwa naszemu zawierzeniu i służbie Chrystusowi. Niesiemy w nią światło wiary i przekonanie, że drogi naszego życia zna Pan, że to On – małe Dziecię – jest ostateczną miarą naszych dróg, naszym niezawodnym i pewnym Przewodnikiem.

Dziękuję braciom kapłanom za apostolski trud, za przewodnictwo duchowe wspólnocie wiernych, za przymnażanie Chwały Bożej. Katechetom i katechetkom dziękuję za posługę katechizacji i nauczania na różnych szczeblach, za inicjowanie i przewodzenie życiu wspólnot, za dzieła miłosierdzia, których tak wiele było w tym roku. Szczególnie w dniach tragicznej powodzi, która nawiedziła duże obszary Polski, wyzwalając tyle ofiarnej miłości, także w naszej gdańskiej wspólnocie. Byliśmy w zatopionym Sandomierzu wśród pierwszych niosących pomoc. To już 20 lat aktywności naszej gdańskiej CARITAS.

Przy wigilijnym stole naszej Archidiecezji dostrzeżmy duchową obecność tych, przed którymi w tym roku otwarły się bramy wieczności. Jest pośród nich śp. biskup Zygmunt Pawłowicz, pasterz wedle Serca Jezusowego, ofiarny nauczyciel Bożych prawd i ks. prałat Henryk Jankowski, tak mocno wpisany w drogę „Solidarności” ku Niepodległej. I tylu innych, którzy swoim życiem i posługą rozszerzali Królestwo Chrystusa w Archidiecezji Gdańskiej. Niech im ten, któremu zaufali, Jezus, Syn Maryi, ofiaruje wieczną nagrodę, niech trwają w pamięci naszej diecezjalnej wspólnoty.

Łamię się opłatkiem ze wspólnotami życia konsekrowanego, które pracują i modlą się w naszej Archidiecezji. Z członkami stowarzyszeń i ruchów apostolskich. Trwajcie mocni wierze! Wypływajcie na głębię – wierności prawdzie, jaka jest w Chrystusie, dawania o Nim świadectwa w codziennym życiu, nasycania go chrześcijańskimi wartościami. Bądźcie także świadkami tej odwiecznej obecności Chrystusa i Jego Kościoła w naszej ojczyźnie i sercach wspólnoty polskiego narodu. Szczególnie tu, na Pomorzu, gdzie splata się i zazębią tyle różnych polskich dróg, tyle historycznych wydarzeń promieniujących na kraj cały, także dramatów, o których trzeba pamiętać, bo tworzą naszą tożsamość. Nie wolno ulec zgubnej atrofii pamięci i wybaczać bez sprawiedliwości i zadośćuczynienia za zbrodnie i krzywdy. Pamiętaliśmy tego roku w szczególny sposób w 40. rocznicę tragedii Grudnia 1970 roku. Czuwamy: modlitwą, pamięcią, pragnieniem prawdy przy ofiarach Smoleńska. Stanął pomnik w Bazylice Mariackiej, w Kaplicy Matki Miłosierdzia, Tej, co w Ostrej świeci Bramie. Naszej wspólnocie i pokoleniom, które przyjdą, będzie mówił o ofierze ich życia w służbie Ojczyzny i pamięci o ofiarach katyńskiej zbrodni.

Życzę też, aby blask bijący od betlejemskiego żłóbka rozświetlił wspólnoty rodzinne naszej Archidiecezji. To w nich buduje się trwała komunia miłości, wspólnoty, zrozumienia. To tam ma miejsce apostolat wiary, wychowania, kształtowania, zakorzeniania we wspólnocie rodziny i narodu. Niestety, dziś wiele rodzin stoi na rozdrożu, ulega rozbiciu sakramentalna więź jedności i miłości. Czas Bożego Narodzenia pokazuje wzór ładu, odpowiedzialności, czułości – związek Maryi i Józefa, w której Jezus był „podany” swoim rodzicom, czyniąc „ postępy w mądrości, w latach i w łasce u Boga i ludzi” (Łk 2, 51-52). Niech ta rodzina Jezusa, skupiona wokół betlejemskiego żłóbka, wskazuje – rodzinom naszego czasu – czym jest jej piękno, jej głęboka duchowa więź, która potrafi znieść rozmaite zagrożenia, ponieważ jest budowana na skale miłości i odpowiedzialności. Niech stanowi także oparcie dla ludzkiej pracy, która znajduje swój cel, w zapewnieniu rodzinie odpowiednich warunków życia. Pozdrawiam także rodziny rozbite naszej Archidiecezji, żyjące w związkach niesakramentalnych. Pozdrawiam was, młodzi, których rodziny chrześcijańskie, wychowują, formują, wprowadzają na drogi odpowiedzialnego życia.

Łamię się opłatkiem z ludźmi publicznej służby, szczególnie tymi, którym ostanie wybory samorządowe przyniosły zwycięski mandat zaufania i społecznego poparcia. Macie być sługami wspólnoty. Jej potrzeb, celów, oczekiwań Macie być ludźmi sumienia i odpowiedzialnej służby. Polskie życie publiczne potrzebuje przemiany, duchowego autentyzmu. Słaba i jałowa to polityka, w której lokują się karierowicze, bez wizji, bez wyobraźni, bez umiejętności, bez ukształtowanych zasad. Warto przypomnieć wciąż aktualne słowa biskupa Władysława Bandurskiego, że „Służba dla Rzeczypospolitej kapłaństwem jest!” Służba w samorządzie, w administracji państwowej, w instytucjach, urzędach uczelniach, szkołach, szpitalach, wszędzie tam, gdzie powinnością jest dobro wspólnoty. Taką powinnością powinny wyróżniać się media w trosce o realizację misji społecznej.

Pozdrawiam was wszystkich i każdego z osobna, Drodzy Diecezjanie: stoczniowcy, portowcy, marynarze, nauczyciele i wychowawcy, ludzie różnorodnych zajęć, kombatanci polskich dróg ku wolności, żołnierze i funkcjonariusze rożnych służb powołanych do ochrony bezpieczeństwa obywateli. Pozdrawiam braci Kaszubów, co od wieków trzymają z Bogiem, i mieszkańców miast, i rolników, i studencką brać, A także was – szczególnie was – chorych, cierpiących, opuszczonych, samotnych…

Bracia i Siostry!

Błogosławiony lud, który umie się cieszyć/i chodzi, Panie, w blasku Twej obecności (Ps 89(88), 16-17).

Rozbłysło światło od Betlejem! Radujmy się nim! Niech rozświetla nasze życie, naszą Archidiecezję, Ojczyznę całą!

Stańmy w pokorze i radości przy Nowo Narodzonym, albowiem „Bóg się rodzi – moc truchleje!” Z serca Wam błogosławię w Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego! A Imię – to moc! Amen.

/-/ + Sławoj Leszek Głódź
Arcybiskup  Metropolita Gdański